Wirtualne Media

Zawód lekarza wiąże się z ogromną odpowiedzialnością, ale też z ryzykiem wyrządzenia szkody na zdrowiu pacjenta. Poza koniecznością naprawienia szkody oraz zadośćuczynienia pacjentowi lub jego rodzinie, w pracy lekarza może pojawić się wiele problemów prawnych, którym musi on stawić czoła. Dobra polisa ubezpieczeniowa może te wszystkie ryzyka i problemy znacząco zredukować.

Dwa niezbędne elementy ochrony ubezpieczeniowej lekarza to: polisa OC, która zapewni rekompensatę szkód wyrządzonych pacjentom, oraz ubezpieczenie ochrony prawnej, dzięki któremu można liczyć na poradę prawną oraz pokrycie kosztów sporów sądowych.

Gdy lekarz wyrządzi szkodę

Wiele ośrodków badawczych i naukowych na świecie prowadzi analizę przyczyn i rodzajów błędów medycznych. Wśród często wymienianych przyczyn błędów medycznych pojawiają się komplikacje i problemy techniczne w trakcie zabiegów chirurgicznych, ale też problemy związane z niewystarczającą wiedzą, niepewność w zakresie wykonywanych procedur, błędnie zdefiniowany zakres odpowiedzialności, zła komunikacja, zbyt wysoka lub niska autonomia, słaba akceptacja zmian, problemy logistyczne, mnogość zadań o niskich priorytetach, przepracowanie[1]. Bez względu na przyczynę czy rodzaj błędu, skutkuje on odpowiedzialnością cywilną. Kto ponosi tą odpowiedzialność? Może ponosić ją placówka medyczna, w której doszło do błędu, ale może też w całości ponosić ją lekarz, który dopuścił się błędu. Szczególnie narażeni na konsekwencje finansowe są lekarze posiadający praktykę lekarską – ponoszą oni pełną odpowiedzialność za szkody, które wyrządzili. Błąd w diagnozie boreliozy, zaszycie chusty chirurgicznej w brzuchu pacjenta, nierozpoznanie nowotworu – każdy lekarz zdaje sobie sprawę z tego, że nie jest nieomylny.

Jedynym pewnym i skutecznym zabezpieczeniem przed finansowymi konsekwencjami błędów medycznych, zdarzeń niepożądanych i szkód w mieniu pacjenta jest polisa OC. Lekarze prowadzący praktykę lekarską muszą posiadać polisę obowiązkową z zakresem regulowanym przepisami prawa. Jest to jednak zakres minimalny i każdy lekarz powinien sobie zadać pytanie, czy taka ochrona jest dla niego wystarczająca. Ochronę ubezpieczeniową można rozszerzyć kupując dodatkowe ubezpieczenie OC.

– Polisa odpowiedzialności cywilnej zapewnia ochronę przed finansowymi skutkami szkód powstałych w trakcie wykonywania pracy. W zależności od charakteru pracy lekarza, jego specjalizacji oraz indywidualnych potrzeb, można podnieść sumę ubezpieczenia do kwoty nawet 200 tys. euro na jedno zdarzenie. Dodatkowa ochrona zadziała przykładowo w sytuacji, kiedy lekarz będzie udzielał pierwszej pomocy poza swoim miejscem pracy i przypadkiem wyrządzi przy tym szkodę. Gdy zajmuje się zabiegami z zakresu medycyny estetycznej, może wykupić specjalną klauzulę rozszerzającą zakres ochrony o szkody wyrządzone w tym obszarze, standardowo wyłączone z zakresu ubezpieczenia obowiązkowego. Wielu lekarzy obecnie zabezpiecza się przed coraz częściej występującymi roszczeniami z tytułu naruszenia praw pacjenta – mówi Andrzej Twardowski, Dyrektor Biura Ubezpieczeń Medycznych i OC, TU INTER Polska S.A.

Ochrona prawna

Lekarz ma się znać na medycynie, a nie na prawie, ale spory prawne w tym zawodzie nie należą do rzadkości. Pacjent nagrał, gdy lekarz na niego krzyczał w gabinecie i lekarz obawia się o konsekwencje. Osoba pozostająca pod opieką chirurga zmarła i lekarz nie wie, czy będzie musiał w sądzie wystąpić jako świadek. Pacjent zarzuca lekarzowi nieprawidłowe leczenie. W takich przypadkach nieoceniona jest pomoc prawnika. Ubezpieczenie ochrony prawnej pozwala na zabezpieczenie się przed wysokimi kosztami szeroko rozumianych usług prawnych, które musiałby ponieść lekarz w związku z prowadzeniem sporu prawnego.

Koszty związane ze sporami mogą być wysokie. Lekarz SOR nie ustalił przyczyn infekcji i nie zalecił przyjęcia pacjenta do szpitala. Pacjent zmarł z powodu powikłań po grypie, a koszty w sprawie karnej w II instancjach wyniosły ponad 25 tys. zł. Lekarz dyżurny Ambulatorium Nocnej i Świątecznej Opieki Zdrowotnej został oskarżony o narażenie na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu w związku z wystąpieniem powikłań ostrego zespołu wieńcowego spowodowanych niedochowaniem należytej i właściwej ostrożności i staranności przy ocenie stanu zdrowia pacjenta. W toku postępowania ustalono, że nie wykonano badań m.in. EKG, badania krwi i markerów uszkodzenia serca i uznano lekarza za winnego. Koszty obrony wyniosły ponad 5 tys. zł.

Dobre ubezpieczenie ochrony prawnej powinno pokrywać wydatki na adwokata lub radcę prawnego, koszty sądowe, koszty strony przeciwnej, postępowania egzekucyjnego, w postępowaniu przed organami administracji państwowej i samorządowej, poręczenia majątkowego (tzw. kaucji), sądu polubownego oraz opinii biegłych. Wydatki te mogą sięgnąć kilkudziesięciu tysięcy złotych. Dla lekarza przydatne będzie także wsparcie prawnika w postępowaniu pozasądowym, w tym mediacyjnym, oraz przed sądem dyscyplinarnym, a także w razie sporów z NFZ i ZUS. Polisa ta nie tylko uchroni przed ponoszenie wydatków sądowych, ale też zastąpi zgłaszanie się z każdym problemem po poradę do kancelarii prawnej, co jest rozwiązaniem kosztownym.

- Ubezpieczenie ochrony prawnej zapewnia pokrycie kosztów m.in. obsługi prawnej, kosztów sądowych, poręczenia majątkowego, tłumaczenia dokumentów, opinii biegłych oraz szybką pomoc prawną dla osób wykonujących zawód medyczny. Gwarantuje ono nie tylko ochronę w razie sporów związanych z wykonywanym zawodem, ale także problemów prawnych w życiu prywatnym, np. z nieruchomościami czy pojazdem. Można też rozszerzyć ubezpieczenie o ochronę prawną małżonka i dzieci w sprawach odszkodowawczych, karnych i zobowiązań umownych. Telefoniczna asysta prawna zapewnia szybką i fachową pomoc w przypadku wystąpienia problemu prawnego 24h na dobę 7 dni w tygodniu. To taka recepta na bieżące problemy. Lekarz otrzymuje konsultację prawną udzieloną na piśmie, do tego wzory umów, pism procesowych i teksty aktów prawnych, uzyskuje informację o procedurach sądowych i kosztach prowadzenia sporów, może poprosić o weryfikację posiadanych dokumentów. Ciekawym rozwiązaniem jest też wideo-porada prawna oraz możliwość skorzystania z rekomendowanych przez ubezpieczyciela kancelarii prawnych specjalizujących się w określonej tematyce – mówi Andrzej Twardowski z INTER.

Gdy lekarz jest na kontrakcie

W sytuacji gdy lekarz prowadzi własną praktykę, jednoosobową działalność gospodarczą lub jest zatrudniony na kontrakcie warto, żeby posiadał ubezpieczenie na wypadek czasowej niezdolności do pracy, realizowane w formie świadczenia finansowego za każdy dzień zwolnienia lekarskiego. Dzięki temu redukujemy ryzyko znaczącej utraty przychodów w sytuacji, gdy nie jesteśmy w stanie realizować świadczeń medycznych z uwagi na dłuższą chorobę lub nieszczęśliwy wypadek. Świadczenie chorobowe wypłacane przez ZUS z reguły nie zapewnia pokrycia bieżących wydatków i zobowiązań. Ubezpieczenie gwarantuje w takich sytuacjach dodatkowe środki finansowe w wysokości do 300 zł dziennie, czyli do 9 000 zł miesięcznie.

Jakie inne ubezpieczenia warto mieć?

Osoby pracujące w zawodzie medycznym są narażone na przypadkowe zakłucia, czy kontakt z materiałem zakaźnym, co grozi zakażeniem wirusem HIV lub WZW. Powinni oni pomyśleć o specjalistycznym ubezpieczeniu umożliwiającym szybkie sfinansowanie koniecznych badań oraz wypłatę świadczenia finansowego w przypadku zakażenia. Ubezpieczenie można dodatkowo rozszerzyć o klauzulę na wypadek agresji pacjenta.

W przypadku częstych podróży zagranicznych związanych z wykonywaniem pracy zawodowej czy też w celach wypoczynkowych, opłaca się posiadać także ubezpieczenie kosztów leczenia za granicą. Ubezpieczenie Inter Tour 365 to całoroczna ochrona obowiązująca na terenie całego świata, bez konieczności zgłaszania planowanej podróży i bez limitów wyjazdów.

Prowadząc własny gabinet warto zadbać o ubezpieczenie sprzętu medycznego, nieruchomości i całego majątku firmy na wypadek zdarzeń losowych. Decydując się na taką polisę trzeba mieć na uwadze to, że dobra polisa majątku firmy to taka, która umożliwia maksymalne dostosowanie zakresu ochrony do profilu działalności przedsiębiorstwa i która bierze pod uwagę jego indywidualne potrzeby, specyfikę działalności oraz wielkość.

– Każdy lekarz powinien indywidualnie podejść do kwestii ubezpieczeń i dostosować je do swoich potrzeb biorąc pod uwagę specjalizację, formę zatrudnienia i specyfikę pracy. Poza obowiązkowym ubezpieczeniem dla lekarzy, które musi być zgodne z rozporządzeniem Ministra Finansów, istnieje wiele dodatkowych opcji ochrony, które zapewnią kompleksowe zabezpieczenie w przypadku m.in. roszczeń pacjenta, niezdolności do pracy, częstych podroży, pracy na kontrakcie, następstw nieszczęśliwych wypadków, zakażenia HIV lub WZW. Obowiązkowe ubezpieczenie OC zdefiniowane w rozporządzeniu bywa niekiedy niewystarczające. Dlatego osoby wykonujące specjalizacje o podwyższonym ryzyku, na przykład anestezjolodzy czy medycy wykonujący zabiegi chirurgiczne, powinni rozważyć wyższe sumy gwarancyjne oraz szerszy zakres zapewniony w ramach dobrowolnej polisy OC. Kompleksowa ochrona zapewnia bowiem spokój pozwalając skupić się na pracy i radości z jej wykonywania – dodaje Andrzej Twardowski z INTER.